Trà đen (còn gọi là hồng trà) là một trong những nhóm trà chính. Lá trà được oxy hóa hoàn toàn và cho hương vị mạnh mẽ hơn nhiều so với khi thưởng thức trà xanh hay Ô long. Trà đen được người Anh sản xuất và phát triển vô cùng lớn mạnh vào thế kỷ mười chín, là loại trà được tiêu thụ rất nhiều ở phương Tây cho đến tận ngày nay, mang lại những giá trị vàng cho sức khỏe, đã được chứng minh bởi nhiều nghiên cứu khoa học.

Trà đen được làm từ cây trà (tên khoa học Camellia sinensis) và được oxy hóa hoàn toàn.

1/ Trà đen là gì và nguồn gốc của trà đen

Trà đen cũng được sản xuất từ cây trà (hay chè), có tên khoa học là Camellia sinensis. Điều khiến trà đen khác với các loại trà khác nằm ở quá trình oxy hóa lá trà. Trà được oxy hóa hoàn toàn (100%) trước khi đưa vào xử lý nhiệt độ, sấy khô. Chính quá trình oxy hóa cũng khiến lá trà mang màu sắc rất đậm, các polyphenol trong lá trà bị chuyển hóa thành oxidase, tạo ra các hợp chất đáng chú ý như Theaflavin – giúp trà có hương vị rất mạnh mẽ. Khi pha, trà cho được sắc nước màu nâu đỏ nên phương Đông vẫn hay gọi đây là hồng trà.  

Trà đen là thức uống rất được yêu thích ở phương Tây, đặc biệt ở các buổi tiệc trà. Người Anh đã có công phát triển thức uống này vào thế kỷ thứ mười chín.

Trà đen được người Hà Lan đưa vào Châu Âu vào năm 1610, có mặt tại Anh Quốc vào năm 1658 và sau này được người Anh phát triển, trở nên cực thịnh ở các thuộc địa của Anh những năm 1700. Đến khoảng những năm 1800, trung bình người Anh tiêu thụ hàng năm khoảng 2 pound trà đen và 17 pound đường tính trên đầu người. Một trong những nơi được người Anh đầu tư sản xuất trà đen lớn nhất chính là vùng trà Darjeeling của Ấn Độ (ngày nay vẫn được coi là nông trường trà đầu tiên trên thế giới), cung cấp sản lượng xuất khẩu rất lớn. Trà đen cũng được cho là có khả năng giữ được chất lượng tốt hơn khi vận chuyển so với trà xanh (loại được oxy hóa thấp hơn) nên rất phù hợp với nhu cầu thời đó.

Darjeeling của Ấn Độ là nơi có nông trường trà được xem là đầu tiên của thế giới, sản xuất ra lượng trà đen xuất khẩu hàng đầu.

2/ Phương pháp chế biến

Trà đen được chế biến theo phương pháp truyền thống hoặc theo phương pháp CTC. Cả hai phương pháp này đều được người Anh phát triển vào thế kỷ thứ mười chín, cho đến nay vẫn là phương pháp sản xuất chính và đã được cải tiến để nhằm sản xuất trà được tốt hơn. Trong đó, phương pháp CTC là viết tắt của Crush – Tear – Curl thể hiện cho các bước Nghiền – Xé – Cuộn. Chính vì được nghiền nát nên CTC cũng cho được chất lượng trà với hương vị khá đậm, thường được lựa chọn để pha cùng sữa.

Trà đen thường được dùng kèm cùng sữa hoặc đường để tăng thêm hương vị thơm ngon.

3/ Lượng caffeine có trong trà đen

Hàm lượng caffeine có trong trà đen phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, đó là giống trà, phương pháp sản xuất, cách pha và ủ trà… và thường có nồng độ cao hơn khi đem so sánh với trà xanh. Trung bình, theo tài liệu của Tổ chức Lương thực và nông nghiệp Liên Hiệp Quốc (FAO), một ly trà đen 210ml chứa từ 30 - 70 mg caffeine. Trà cũng có chất ức chế caffeine nên khi pha sẽ cho cảm giác nhẹ nhàng hơn (so với coffee).

4/ Những giá trị của trà đen đối với sức khỏe

Tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể

Hợp chất tannins có nhiều trong trà đen có khả năng chống lại các virus cúm, cảm lạnh thông thường. Do đó, uống trà đen cũng giúp bạn tăng cường hệ thống miễn dịch, nâng cao sức khỏe mỗi ngày.

Cải thiện chức năng não bộ và thần kinh

Caffeine trong trà đen giúp hỗ trợ, đẩy máu lưu thông và tăng cường tuần hoàn máu tới não giúp tạo cảm giác sảng khoái, tỉnh táo và tập trung hơn trong cả công việc và các hoạt động thể chất. Đó là lý do vì sao nhiều người có thói quen bắt đầu ngày mới bằng một tách trà.

Những tách trà ấm nóng luôn giúp bạn được thư giãn.

Hỗ trợ cho quá trình giảm cân

Giảm cân là một quá trình đòi hỏi nhiều sự kiên trì, chế độ ăn uống khoa học và cả sự vận động hợp lý. Trà đen có khả năng thúc đẩy chuyển hóa các chất trong cơ thể, do đó hỗ trợ tốt cho việc giảm cân của bạn. Bạn có thể uống trước khi tập luyện hoặc xen kẽ giữa các bữa ăn khoảng 1 tiếng đồng hồ.

Giúp hệ xương thêm chắc khỏe

Những dưỡng chất thực vật có trong trà đen giúp tăng cường sức khỏe hệ xương, phòng ngừa các bệnh về viêm khớp ở người.

Giảm stress

Acid amin L-theanine có trong trà đen giúp hệ thần kinh được thư giãn, cải thiện tốt tâm trạng khi bạn bị stress, căng thẳng. Hương thơm của trà cũng giúp cơ thể được thư thái, thả lỏng khi có được không gian thưởng trà phù hợp.

Hỗ trợ tốt cho đường tiêu hóa

Trà đen cũng là thức uống rất tốt để hỗ trợ hệ tiêu hóa của bạn. Nó giúp cải thiện các vấn đề nhiễm trùng, kích thích ruột, nặng bụng, tiêu chảy…

Uống trà đen thường xuyên cũng rất có lợi cho hệ tiêu hóa.

Bảo vệ sức khỏe răng miệng

Uống trà đều đặn giúp điều trị các chứng như hơi thở khó chịu, làm sạch khoang miệng, ngăn ngừa sâu răng. Các polyphenol có trong trà và tannin giúp tiêu diệt các vi khuẩn gây sâu răng, hôi miệng, hạn chế tình trạng viêm nướu răng…

Cải thiện làn da

Hiệu quả của trà đen với làn da sẽ được nhìn thấy sau một thời gian sử dụng: da khỏe mạnh, ít mụn, mượt tóc, giảm quầng thâm...

Trong trà đen có chứa nhiều các vitamin và khoáng chất thiết yếu giúp da dẻ được hồng hào và đẹp hơn khi sử dụng thường xuyên. Bản thân trà cũng có chứa các chất chống oxy hóa nồng độ cao nên có thể hạn chế nếp nhăn khi sử dụng lâu dài, hạn chế nhiễm trùng da, mụn nhọt… Bã trà đen còn thường xuyên được tận dụng để giảm quầng thâm mắt hay giảm tác hại của ánh nắng mặt trời lên da.